W dzisiejszych czasach na choroby tarczycy (i z nią powiązane) cierpi szacunkowo co piąty, a nawet co czwarty mieszkaniec Polski. Osób tych ciągle przybywa. Najgorsze jest to, że ponad połowa z nas nie wie, że ich tarczyca jest zagrożona i mogą zachorować. Dlatego też we wczesnym, a nieraz późniejszym stadium choroby, nie wiemy, nie podejrzewamy, że objawy mogą wskazywać na tarczycę. Często zrzuca się je na zmęczenie czy ciągły stres. Możliwe jest, że jak pójdziemy do lekarza pierwszego kontaktu, to da nam skierowanie na badanie TSH, podejrzewając tarczycę, ale bez kompleksowych badań nadal przyczyna może zostać niewyjaśniona. Samo badanie TSH niejednokrotnie nie jest w stanie ocenić stanu naszych hormonów tarczycy.
Cenię sobie fakt posiadania i możliwości zdobywania wiedzy w momencie, gdy coś się dzieje z moim organizmem. Chyba nie ma nic gorszego niż bezskuteczne chodzenie od lekarza do lekarza w celu określenia, co się dzieje, co może mi dolegać. Zdaję sobie sprawę, że idąc do specjalisty oczekujemy, że otrzymamy odpowiedzi na nasze pytania. Niestety nie zawsze tak jest. Dlatego warto szukać na własną rękę informacji, które mogą stać się przydatne. Po pewnym zagłębieniu w temat niejednokrotnie jesteśmy sami w stanie stwierdzić co dolega naszemu organizmowi. Są pewne objawy, które mogą świadczyć o tej, czy innej przypadłości.
Dzisiaj chciałabym poruszyć temat nadczynności tarczycy. Naświetlić podstawowe kwestie związane ze zwiększona ilością hormonów tarczycy w organizmie.
Czym jest nadczynność tarczycy?
Nadczynność tarczycy jest zespołem klinicznym, rozwijającym się na skutek zwiększonej syntezy oraz uwalniania hormonów tarczycy (HT). Prowadzi to do wzrostu krążących wolnej tyroksyny (fT4) lub wolnej trójjodotyroniny (fT3). Ilość tych hormonów jest większa niż zapotrzebowanie organizmu.
Szerszym pojęciem jest tyreotoksykoza, czyli zatrucie hormonami tarczycy. Prawie każda postać nadczynności tarczycy jest związana z lżej lub ciężej przebiegająca tyreotoksykozą, jednak nie każda tyreotoksykoza powstaje wskutek nadczynności gruczołu tarczycowego, ponieważ zatrucie HT może być np. skutkiem nadmiernego podawania hormonów w formie leków.
Czyli jeżeli przyjmujesz hormony tarczycy (np. Letrox czy Euthyrox, czyli tyroksynę), a dawka dla Ciebie ustalona jest za duża, może dojść do tyreotoksykozy.
Aktywność tarczycy warunkowana jest hormonem wydzielanym przez przysadkę mózgową TSH (hormon tyreotrypowy). NT może być związana ze zwiększeniem wydzielania tego hormonu albo ze zmianami w samym gruczole tarczycy. Z tej perspektywy wyróżniamy nadczynność pierwotną i wtórną.
Nadczynność tarczycy stwierdza się pięciokrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn, choć ta różnica wyrównuje się w wieku starszym.
Najczęstszą przyczyną nadczynności tarczycy w rejonach zasobnych w jod jest autoimmunologiczna choroba Gravesa i Basedowa – ok. 90% przypadków oraz autoimmunologiczna choroba Hashimoto (pierwsza faza choroby).
Na obszarach niedoboru jodu zdecydowana liczba przypadków NT wynika z choroby Plummera (pojedynczy guzek autonomiczny), choroby Goetscha (mnogie guzki autonomiczne) lub tkanki autonomicznej rozproszonej w gruczole tarczowym.
Ponieważ nadczynność tarczycy w głównej mierze spowodowana jest chorobą autoimmunologiczną, istnieje prawdopodobieństwo jej dziedziczenia.
Nadczynność tarczycy u dorosłych objawia się poprzez:
-
Szybkie męczenie się
-
Uczucie gorąca
-
Spadek masy ciała
-
Nadmierną ruchliwość
-
Biegunki
-
Osłabienie siły mięśni
-
Nadmierne pocenie się
-
Wypadanie włosów i słabe paznokcie
Objawami ze strony układu krążenia są:
-
Tachykardia (kiedy serce bije za szybko)
-
Zaburzenia rytmu serca
-
Objawy niewydolności krążenia
Objawami ze strony narządu skóry są:
-
Wysoka temperatura skóry
-
Wilgotność skóry
-
Zwiększone wydzielanie potu
-
Rumień występujący na twarzy i dłoniach
-
Zaczerwienienie
-
Obrzęk przedgoleniowy
Powyższe objawy nadczynności tarczycy świadczą o postaci jawnej tej choroby (klinicznej). Jeśli nadmiar hormonów jest na tyle niewielki, że nie rozwija się postać kliniczna choroby, mówimy wówczas o postaci utajonej.
Są trzy główne sposoby leczenia nadczynności tarczycy:
-
Leczenie farmakologiczne, gdzie stosuje się leki przeciwtarczycowe
-
Radiojodoterapia
-
Leczenie operacyjne
Ponieważ nadczynność tarczycy (jak i inne choroby tarczycy) zaburzają pracę całego organizmu należy jak najbardziej wspierać leczenie farmakologiczne innymi środkami, aby zwiększyć skuteczność terapii. Osoby mające jakiekolwiek problemy z tarczycą doskonale wiedzą jak poważna jest to sprawa. Tu nie chodzi tylko o wzrost czy spadek masy ciała, biegunki czy zatwardzenia, uczucie gorąca czy zimna. Rozregulowane hormony potrafią nieźle dać w kość całemu organizmowi a także psychice. Ciągły stan napięcia, zapominanie o tym co się robiło godzinę temu, rozdrażnienie, stany lękowe, depresja czy stany depresyjne, kołatanie serca, to tylko mała część skutków nieprawidłowej ilości hormonów tarczycy w naszym organizmie. Aby wspomóc gruczoł tarczycy a także cały organizm oraz psychikę należy podejść do problemu całościowo. Aby terapia była bardziej skuteczna należy wspomóc organizm odpowiednią dietą. I właśnie temat diety w chorobie nadczynności tarczycy poruszę w kolejnym poście. Zapraszam.