Dzisiejszy post chciałabym poświęcić najbardziej znanym odmianom zaburzeń odżywiania, czyli anoreksji i bulimii. Pragnę tu zwrócić uwagę na problem i częstotliwość występowania tych zaburzeń oraz skutki jakie niosą tego typu nieleczone choroby.
Anoreksja psychiczna
Osoby z anoreksją z premedytacją unikają jedzenia, mimo, że odczuwają głód. W Polsce anoreksję psychiczna naprzemiennie określa się również jako jadłowstręt psychiczny. To pojęcie jest bardzo mylne, ponieważ osoby z anoreksją czują się głodne, ale nie jedzą z premedytacją.
Postrzegają one własne ciało w sposób zaburzony i dążą do utraty masy ciała.
Na anoreksję chorują przede wszystkim dziewczęta (statystycznie na 10-20 dziewcząt przypada jeden chłopiec). Choroba rozwija się w wieku szkolnym i obejmuje 1% populacji młodzieży. Nie odnotowuje się spadku zachorowań. Ryzyko śmierci w przypadku tej choroby to 5-10 a nawet 20% i wzrasta wraz z długością choroby. Śmierć następuje z powodu powikłań wynikających z wyniszczenia organizmu a także z samobójstw.
W początkowej fazie rozwoju anoreksji bardzo często występuje dobry nastrój i duża aktywność. Dziecko dużo się uczy, ma chęć działania i osiąga sukcesy w szkole. Chudnięcie daje poczucie siły, zadowolenie, przeświadczenie, że wszystko się może udać. W miarę postępu choroby z powodu wyniszczenia organizmu pojawia się osłabienie, duże zmęczenie, trudności z koncentracją oraz zapamiętywaniem co wpływa na pogorszenie wyników w nauce. Dziecko staje się drażliwe, płaczliwe, ma obniżony nastrój. Może stać się agresywne i zacząć unikać rodziny. Mogą się pojawić myśli samobójcze.
Objawy somatyczne anoreksji to:
-
Spadek masy ciała o 40%
-
Utrata miesiączki
-
Obniżona temperatura ciała
-
Zwolnienie tętna
-
Zwolnienie akcji serca
-
Niedokrwistość
-
Wypadanie włosów
-
Zasinienie dłoni i stóp
-
Obrzęki dłoni, stóp i twarzy
-
Wysuszenie skóry
-
Osteoporoza
-
Owłosienie typu lanugo (płodowe)
-
Zmniejszenie masy mięśnia sercowego
-
Wzdęcia
-
Zaparcia
Anoreksję wg klasyfikacji ICD10 diagnozuje się, gdy spełnione są wszystkie cztery warunki:
-
Spadek masy ciała do wagi co najmniej 15% poniżej prawidłowej lub oczekiwanej w stosunku do wieku
-
Spadek wagi jest narzucony przez samego chorego poprzez unikanie jedzenia
-
Postrzeganie siebie jako osoby otyłej, strach przed przytyciem
-
Zaburzenia endokrynologiczne: u kobiet zanik miesiączki, u mężczyzn utrata zainteresowań seksualnych i potencji
Bulimia psychiczna
To zaburzenie objawiające się odczuwaniem nienasyconego „żarłocznego” głodu i spożywaniem podczas epizodów objadania się bardzo dużej ilości pokarmu na raz. Zaburzenie to często dotyka osoby, które wcześniej chorowały na anoreksję. Napady żarłoczności są konsekwencją stosowania restrykcyjnych diet i głodówek. W trakcie choroby pojawia się bardzo silne poczucie winy i lęk. Pojawiają się zachowania kompensacyjne mające przeciwdziałać skutkom pochłaniania ogromnych ilości jedzenia, jak wymioty, zażywanie środków przeczyszczających i odwadniających, stosowanie głodówek bądź intensywne ćwiczenia fizyczne. Napady objadana się występują od kilku na miesiąc do kilku w trakcie dnia. Chorzy jedzą zazwyczaj po kryjomu.
Na bulimię choruje 2% społeczeństwa i tak jak w przypadku anoreksji, nie odnotowuje się spadku zachorowań.
W przeciwieństwie do anoreksji, pacjentki mają zazwyczaj wagę w normie.
Objawami somatycznymi w przebiegu bulimii są:
-
Zapalenie i obrzęki tylnej ściany gardła
-
Choroby dziąseł
-
Ubytki szkliwa zębów
-
Owrzodzenie jelit
-
Duszności
-
Zaburzenia rytmu serca
-
Zmiany zapisu EKG
-
Postępująca niewydolność krążenia
-
Uszkodzenie organiczne ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego
-
Nasilone pragnienie
-
Zwiększone wydalanie moczu
-
Napady drgawek i skurczów mięśniowych
Objawy depresyjne to:
-
Smutek
-
Poczucie braku kontroli nad życiem
-
Problemy ze snem
Kryteria diagnostyczne bulimii wg ICD10:
-
Występowanie nawracających epizodów przejadania się przynajmniej 2x w tygodniu przez 3 miesiące
-
Utrzymanie koncentracji na jedzeniu i poczucie przymusu jedzenia
-
Próby przeciwdziałania tyciu poprzez wymioty, tabletki przeczyszczające, głodówki i inne
-
Nieracjonalne ocenianie siebie jako osoby otyłej, strach przed przytyciem
Zarówno anoreksja jak i bulimia zaczynają się od decyzji o ograniczeniu jedzenia.
Anoreksja i bulimia to nieustająca walka między zdrowym rozsądkiem a emocjami. Oba te zaburzenia muszą być leczone przez specjalistów. Są to choroby umiejscowione w psychice w związku z tym osoby chorujące potrzebują pomocy psychiatrycznej i psychologicznej. Ze względu na powiązane zaburzenia somatyczne często konieczna jest również pomoc internisty, ginekologa, endokrynologa, gastrologa, neurologa lub innych lekarzy specjalistów.
Nie istnieje lekarstwo które mogłoby wyleczyć z anoreksji lub bulimii.